Άρθρο μου, που είχε γραφτεί στις 20 Μαρτίου 2022 και δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας «Οικονομικά Χρονικά»
Τα δεδομένα και οι προκλήσεις της περιόδου, επιβάλλουν να αποτιμήσουμε τι έγινε μέχρι σήμερα, ώστε να σχεδιάσουμε το μέλλον χωρίς τις παθογένειες του παρελθόντος, αλλά με πλήρη ανάλυση στο πως η χώρα οδηγήθηκε στην ουσιαστική χρεοκοπία και στη μνημονιακή βαρβαρότητα. Όχι πλέον σαν απλοί κριτές που αποδίδουν ευθύνες σε πολιτικούς και πολιτικές, αλλά σαν γνώστες, με την εμπειρία της κρίσης που βασάνισε τη χώρα και τους πολίτες της και με τη θέληση να μην οδηγηθούμε ξανά εκεί.
Στο σχεδιασμό αυτό, βασικό παράγοντα αποτελεί η φορολογική πολιτική και ειδικά ο ΕΝΦΙΑ. Μεγάλη συζήτηση μπορεί να γίνει για την ιστορική του διαδρομή, τις αδικίες, τα χαρακτηριστικά του κ.λπ., αλλά προτιμώ να αναφερθώ, για προφανείς λόγους, στο τι πρέπει να σχεδιάσουμε και όχι σε όσα έγιναν. Δυστυχώς η ψήφιση του νέου πλαισίου στις 23.3.22, δεν έδωσε τη δυνατότητα ουσιαστικού διαλόγου και διαμόρφωσης της αναγκαίας συναίνεσης μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων. Δυστυχώς η κυβέρνηση της ΝΔ, δεν μπορεί και δε θέλει τον διάλογο με πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι οι νέες διατάξεις για τον ΕΝΦΙΑ δεν ήταν αποτέλεσμα, ούτε καν τυπικού διαλόγου, για τα προσχήματα, με φορείς όπως το Ο.Ε.Ε. και η Π.ΟΜ.ΙΔ.Α! Κατατέθηκαν σε νομοσχέδιο 68 άρθρων και 230 σελίδων Τρίτη βράδυ και ξεκίνησε η «επεξεργασία» τους στην αρμόδια επιτροπή Πέμπτη πρωί! Αυτή η πολιτική επιλογή της ΝΔ, να μην αποτελέσει την αφορμή, για να μη γίνει ο αναγκαίος διάλογος – από όσους βέβαια επιθυμούν οι κοινωνικές διεργασίες να είναι αποτέλεσμα διαλόγου και όχι κομματικών μονολόγων – για την αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ από ένα δίκαιο φόρο περιουσίας στα πρότυπα Ευρωπαϊκών χωρών.
Οι βασικοί άξονες των προτάσεων που καταθέτω στον διάλογο :
1 . Ο ΕΝΦΙΑ να αντικατασταθεί από το φόρο περιουσίας που μπορεί να έχει τουλάχιστον τα ίδια δημοσιονομικά αποτελέσματα.
2 . Η αλλαγή να είναι αποτέλεσμα ουσιαστικού κοινωνικού διαλόγου, στον οποίο θα συμμετέχουν όσοι φυσικά μπορούν και επιθυμούν. Νομίζω ότι οι προτάσεις του Ο.Ε.Ε. από το 2015 μπορούν να αποτελέσουν τη βάση μιας τέτοιας συζήτησης. Ειδικά η πρότασή του για φορολόγηση της συνολικής αξίας και όχι κάθε ακινήτου ξεχωριστά, απαντά και στις πρόσφατες παρεμβάσεις, που ωφελούν κυρίως τους πλούσιους και τους πολύ πλούσιους.
3 . Το Υπουργείο Οικονομικών να σταματήσει την τακτική απόκρυψης στοιχείων και να δημοσιοποιήσει αναλυτικά στοιχεία ως προς:
– Τη διαστρωμάτωση της ακίνητης περιουσίας (π.χ. αριθμός ΑΦΜ που κατέχουν περιουσία 0-10.000, 10.000-50.000, 50.000-80.000 € κ.λπ.) και πόσες περιπτώσεις αφορούν πρώτη κατοικία.
– Την αντίστοιχη διαστρωμάτωση σε οικογενειακό επίπεδο με βάση τις τελευταίες φορολογικές δηλώσεις.
– Τα πλήρη στοιχεία με βάση τα οποία ο Υπουργός Οικονομικών είπε στη Βουλή, ότι θα ωφεληθούν 8 στα 10 ΑΦΜ από τις μειώσεις του ΕΝΦΙΑ καθώς και την κοστολόγηση των ποσών που, όπως ισχυρίζεται, αθροίζουν τις μειώσεις σε 360 εκ. Ο καλόπιστος αναγνώστης πιθανά να διαμαρτυρηθεί για την απαίτηση αυτή, αλλά πληροφορώ ότι τα στοιχεία αυτά ΔΕΝ ΔΟΘΗΚΑΝ στη Βουλή και η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που συνοδεύει το Νομοσχέδιο, δεν ανέφερε ΠΟΥΘΕΝΑ τη μείωση των 360 εκ!
4 . Με δεδομένη την υπερφορολόγηση με πολλούς τρόπους της ακίνητης περιουσίας, να εξεταστεί η υπαγωγή στο φόρο περιουσίας και άλλων περιουσιακών στοιχείων που μέχρι τώρα ήταν στο απυρόβλητο. Χωρίς υπερβολές, με βάση τα πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές άλλων χωρών της Ευρώπης και όχι μόνον.
5. Ο φόρος περιουσίας να συνδυαστεί με τον αναπτυξιακό, περιβαλλοντικό, πολιτιστικό σχεδιασμό της χώρας, με την θέσπιση κινήτρων – αντικινήτρων, ειδικά στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής.
6 . Ο φόρος περιουσίας να λάβει υπόψη:
– Την ολοκλήρωση και ελεγκτική συσχέτιση – επαλήθευση, δύο βασικών εργαλείων του περιουσιολογίου και του κτηματολογίου.
– Την άποψη της Αυτοδιοίκησης για τον αρχικό σχεδιασμό του, την σταδιακή εφαρμογή του και την μετεξέλιξή του.
– Την ανάγκη ύπαρξης ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, στο πλαίσιο της συνταγματικής πρόβλεψης για φορολογική Δικαιοσύνη.
Τον διάλογο αυτό, προτείνω να οργανώσει το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος και φυσικά είμαι διαθέσιμος να συμβάλλω με όλες μου τις δυνάμεις.