Άρθρο του Τρύφωνα Αλεξιάδη, Συντονιστή του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής και μέλους της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, πρώην Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών
Οι πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα των ‘’κόκκινων δανείων’’ δημιουργούν σίγουρα ένα συναίσθημα ασφάλειας, ευφορίας και διεξόδου σε εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, γιατί καταλαβαίνουν ότι βαδίζουμε σε λύσεις που θα ανακουφίσουν, Αναμένουμε τις επόμενες ημέρες τα αναλυτικά νομοθετικά μέτρα, αλλά τα όσα έχουν δημοσιοποιηθεί μέχρι στιγμής, δεν αφήνουν περιθώρια και στον πιο κακοπροαίρετο να ισχυριστεί κάτι διαφορετικό από την πραγματικότητα. Αυτή η κυβέρνηση, έδωσε λύση σε ακόμη ένα σοβαρό πρόβλημα που κληρονόμησε, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Θα γραφτούν πολλά το επόμενο διάστημα για το τι θα γίνει με τις νέες ρυθμίσεις. Επειδή όμως μέσα στην αντιπαράθεση, την οξύτητα και τον ορυμαγδό των λεπτομερειών θα χαθεί η ιστορικότητα του θέματος, θα πρσσπαθήσω συνοπτικά να υπενθυμίσω ορισμένα στοιχεία.
- Τα κόκκινα δάνεια προς τις τράπεζες, τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο (εφορία και ΕΦΚΑ) και τα χρέη μεταξύ των ιδιωτών, συγκροτούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ οικονομικής έκρηξης (που δεν πρέπει να αφήσουμε να συμβεί), τεράστιου μεγέθους που ξεπερνά το ΑΕΠ της χώρας και πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Είναι αναγκαίο δε να αντιμετωπιστεί με συνολικές ρυθμίσεις που θα λαμβάνουν υπόψη τα συνολικά χρέη και την συνολική δόση εξυπηρέτησής τους ανά φορολογούμενο, διαφορετικά θα επαναλάβουμε αποτυχημένες λύσεις του παρελθόντος. Η πρώτη προσπάθεια της Πολιτείας για συνολική αντιμετώπιση έγινε με τον εξωδικαστικό μηχανισμό και νομίζω ότι πρέπει ο μηχανισμός αυτός να αποτελέσει πρότυπο για μελλοντικές κινήσεις (χωρίς φυσικά της παθογένειες που προέκυψαν από διαφορετικές αιτίες).
- Τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών είναι το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα της λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, όχι με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, χρηστής και διαφανούς διαχείρισης όπως θα έπρεπε, αλλά μιας λειτουργίας που θυμίζει κομματικό παραμάγαζο και κερδοσκοπικό μηχανισμό. Η διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΝΔ ήταν αυτή που φέρει την ακέραια ευθύνη και επειδή συνειδητά το αποσιωπούν, θυμίζω την εξέλιξη των δανείων.
Η κυβέρνηση κληρονόμησε το πρόβλημα από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ-ΝΔ, στελέχη των οποίων μας κατακρίνουν καθημερινά για το θέμα (… και όχι μόνο) με περίσευμα θράσους χωρίς να απαντούν:
Α. Ποιος έχει την ευθύνη για το φαινόμενο;
Β. Πότε θα ρυθμίσουν τα χρέη των κομμάτων τους στις τράπεζες;
- Προστασία πρώτης κατοικίας. Για το θέμα αυτό επίσης υπάρχει παραπληροφόρηση και προσπάθεια να μετακινηθεί η ευθύνη από αυτούς που το δημιούργησαν, σε αυτούς που παλεύουν να βρεθεί λύση! Προστασία πρώτης κατοικίας για χρέη προς Δημόσιο, ΔΕΝ ΥΠΗΡΞΕ ΠΟΤΕ. Είναι ένα νομικό και πολιτικό κένο που πρέπει να επιλυθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με ρεαλισμό και εξέταση κάθε πλευράς του. Ποστασία πρώτης κατοικίας για χρέη προς τις τράπεζες υπήρχε μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2014 οπότε και έληξε, χωρίς η τότε κυβέρνηση (για προφανείς λόγους) να φροντίσει για την ανανέωσή του. Παρ’όλα αυτά πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας από τον Ιανουάριο 2015 μέχρι και σήμερα ούτε έγινε ΟΥΤΕ ΘΑ ΕΠΙΤΡΕΨΟΥΜΕ να γίνει για συγκεκριμένες κατηγορίες εισοδημάτων και περιουσίας. Ακίνητα μεγάλης αξίας, στρατηγικών κακοπληρωτών που έμαθαν να απομυζούν το δημόσιο χρήμα, βεβαίως και πρέπει να γίνουν.
- Από τον Ιανουάριο του 2015, όταν αναλάβαμε την ευθύνη της διακυβέρνησης προχωρήσαμε (μέσα σε μια δύσκολη συγκυρία) σε:
Α. Ρύθμιση 120 δόσεων για χρέη στο Δημόσιο.
Β. Τροποποίηση από τον Γ.Σταθάκη του ν. Κατσέλη με νέες πρόνοιες, αναθεωρημένο πλαίσιο και προστασία της πρώτης κατοικίας ακόμη και για χρέη προς το Δημόσιο. (εφορία, ταμεία, ΟΤΑ κλπ).
Γ.Στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ο οποίος παρά τα προβλήματα που υπήρξαν, (λόγω εμμονής αρχικά των θεσμών σε υπερβολικές διαδικασίες-προϋποθέσεις) προχωρά πλέον και έχει ρυθμίσει 1.600 υποθέσεις με ευνοϊκό τρόπο για χρέη σε Δημόσιο, τράπεζες, ιδιώτες, 6.500 αιτήσεις να έχουν υποβληθεί και 60.000 να έχουν ξεκινήσει την διαδικασία.
Δ. Έχει ολοκληρωθέι η διαπραγμάτευση και αναμένουμε το νέο πλαίσο ρύθμισης δανείων σε τράπεζες.
Ε. Σύντομα θα νομοθετηθεί το νέο πλαίσιο ρύθμισης χρεών στα ασφαλιστικά ταμεία, το οποίο θα προβλέπει κούρεμα βασικής οφειλής, τόκων, προσαυξήσεων κλπ. Χρέος 70.000 € θα μειωθεί στα 22.000 € και θα πληρωθεί σε έως και 120 δόσεις.
ΣΤ. Νομοθετήθηκε η προστασία τραπεζικών λογαριασμών από κατασχέσεις μέχρι το ποσό των 1.250 € ανά πολίτη μηνιαία.
Στο ερώτημα αν όλα έγιναν με την ταχύτητα, την επάρκεια και το εύρος που έχουν ανάγκη οι πολίτες, σίγουρα η απάντηση είναι αρνητική. Θα μπορούσαν να γίνουν πολύ περισσότερα και σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να κινηθούν όλοι. Άλλο όμως αυτό και άλλο η προσπάθεια μηδενισμού, καταστροφολογίας και παραπληροφόρησης που επιχειρούν οι πολιτικοί μας αντίπαλοι και τα ΜΜΕ που τους στηρίζουν (και στηρίχθηκαν τραπεζικά στα παρελθόν βεβαίως).
Ευτυχώς οι πολίτες διαθέτουν κρίση και μνήμη.
Τρύφων Αλεξιάδης
Συντονιστής Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής
Μέλος Κεντρικής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ
Πρώην Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών